Rak szyjki macicy. Polki boją się badać

– Ten typ nowotworu wykryty we wczesnym stadium jest całkowicie wyleczalny. Jeśli kobieta o siebie dba, to nie ma powodów do obaw – mówi dr Karolina Walaśkiewicz-Ogórek, specjalistka ginekologii i położnictwa, ekspert kampanii Rakoobrona.

Co druga Polka chora na raka szyjki macicy umiera. W porównaniu do średniej krajów Unii Europejskiej śmiertelność jest u nas wyższa aż o 70%. Dlaczego? Okazuje się, że Polki boją się badać. Często nie dopuszczają do siebie myśli, że mogą zachorować.

– Nieraz spotykam się z taką postawą: jeśli nie pójdę na badania, to nie będę wiedziała, że coś jest nie tak i będę miała spokój. W rezultacie kobiety trafiają do ginekologa dopiero wtedy, gdy już mają objawy nowotworu, a to może być za późno – mówi dr Karolina Walaśkiewicz-Ogórek, specjalistka ginekologii i położnictwa.

Można się zabezpieczyć?

Przyczyną raka szyjki macicy jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), który przenosi się przez kontakty seksualne. Szacuje się, że jest nim zarażonych około 80% osób, które uprawiają seks. Jest się czego bać? Nie każda osoba zakażona HPV zachoruje na raka szyjki macicy, ale ten typ nowotworu co roku diagnozuje się w Polsce u około 4 tysięcy kobiet. Czy przed HPV można się obronić?

– Stały partner i unikanie ryzykownych zachowań seksualnych zmniejszają zagrożenie. Prezerwatywy? W takim stopniu, w jakim chronią przed każdą inną infekcją przenoszoną drogą płciową – wyjaśnia Karolina Walaśkiewicz-Ogórek.

Przed wirusem HPV chroni szczepionka, która powinna zostać podana przed rozpoczęciem współżycia. Jednak podstawą profilaktyki – również w przypadku kobiet szczepionych – są badania cytologiczne.

Polska bez raka szyjki macicy?

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca badania cytologiczne przez 2 kolejne lata. Jeśli wszystko jest w porządku, to następne można wykonać po 3 latach. Jednak większość ginekologów uważa, że lepiej robić cytologię raz na rok.

– To proste i szybkie badanie. Warto o nim pamiętać, ponieważ rak szyjki macicy wykryty we wczesnym stadium jest całkowicie wyleczalny. Jeśli kobieta o siebie dba, to nie ma powodów do obaw – dodaje Karolina Walaśkiewicz-Ogórek.

Jednak statystyki badań profilaktycznych są alarmujące – aktualne badania cytologiczne ma tylko 1 na 3 Polki. To bezpośrednio przekłada się na liczbę zachorowań na raka szyjki macicy w naszym kraju. Dla porównania – w krajach skandynawskich, Holandii czy Belgii, gdzie cytologia jest traktowana jako badanie rutynowe, ten nowotwór praktycznie nie występuje w stadium zaawansowanym.

– Z naszych badań wynika, że tylko 10% młodych Polaków potrafi prawidłowo wskazać przyczynę raka szyjki macicy – mówi Martyna Niewójt z Fundacji Rosa, szefowa programu Rakoobrona. – To pokazuje, jak ważna jest wiedza na temat profilaktyki przeciwnowotworowej. W szkole praktycznie się o tym nie mówi, a w mediach zdecydowanie za mało.

Celem programu Rakoobrona, organizowanego przez Fundację Rosa razem z Fundacją Onkologiczną DUM SPIRO-SPERO, jest edukacja młodzieży w zakresie profilaktyki trzech nowotworów: czerniaka skóry, raka płuca oraz raka szyjki macicy. W przypadku tego ostatniego świadomość ryzyka i profilaktyki jest najmniejsza.

Kwadrans na rok

Cytologia, badanie ginekologiczne, USG narządu rodnego i USG piersi – to podstawowy pakiet badań przesiewowych u ginekologa. Wystarczy je zrobić raz w roku, a wszystko trwa około 15 minut.

– Zauważam, że świadome kobiety, traktujące regularne badania cytologiczne jako rzecz całkowicie naturalną, przyprowadzają do ginekologa także swoje matki lub córki. To pozytywny trend – mówi Karolina Walaśkiewicz-Ogórek.

Przy obecnym rozwoju medycyny i wiedzy na temat profilaktyki Polska już od dawna powinna należeć do krajów, w których studenci medycyny tylko w książkach mogą zobaczyć zaawansowane stadium raka szyjki macicy.

www.rakoobrona.pl